Wat is de bouw van een orchidee en wat betekent het eigenlijk?
Wat de bouw betreft kan je een orchidee eigenlijk vergelijken met een lelie, maar toch anders.
Wil je meer weten? Lees dan zeker even verder.
Wortels
Bij aardorchideeën bezitten de wortels een verdikking voor reserve stoffen. De naam orchidee is afgeleid van het Griekse woord ‘orchis’ dat testikel betekent, dit vanwege de gelijkenis van de gepaarde knollen bij enkele Europese orchideeënsoorten met testikels.
Bij epifyten en lithofyten bevindt zich rond wortels het velamen (buitenlaag van de wortels) een gedeeltelijk verdikte celwand waarvan de levende inhoud afwezig is, dient water vast te houden. Het velamen is tot 18 cellagen dik. De cellen van het velamen bevatten vaak schimmels: mycorrhiza (schimmels die nodig zijn bij de kieming van het zaad, omdat de schimmels de voedingstoffen geven aan de plant).
Sommige luchtwortels groeien omhoog om de vallende bladeren op te vangen en zo humus te verzamelen die essentieel zijn voor de groei. De andere luchtwortels dienen als hechtwortels.
Stengel
De vaatbundels liggen verspreid in het parenchym (onderliggend bindweefsel). Met de wortelstok (rhizoom) wordt eigenlijk bedoeld het langgerekte stengeldeel dat meestal horizontaal op de boom of substraat(grondmengsel) groeit. Het rizoom is dikwijls met schubvormige bladeren bezet. Voorts heeft het bijwortels en sterft af aan de achterzijde. Het rizoom groeit aan de top en/of zijdelings. Uit de eindknop en zijknoppen groeien de stengels omhoog. De stengels kunnen rond, afgeplat of hoekig zijn. De stengeldelen zijn opgezwollen en vormen pseudobulben (schijnknollen of luchtknollen). De pseudobulben dienen als waterreservoir voor de plant.Bladeren
Bladeren staan bij de meeste orchideeën afwisselend langs de stengel, vaak in twee rijen. Soms zijn de bladeren gerangschikt tot een rozet, vaak draagt de stengel maar 1 blad. Bij verschillende orchideeën is het onderste deel van het blad een schede rond de stengel.
Bij sommige soorten is een bladschijf vaak langwerpig. Bij epifytische orchideeën vallen de bladeren af. Nabij de basis van het blad, op de grens van bladschijf en bladschede of bladsteel, worden cellen afgebroken waardoor de bladeren afvallen. Bij echte terrestrische orchideeën gebeurt dit niet, daar rotten de bladeren weg.
Bloeiwijze
Bij orchideeën komt de bloeiwijze, die uit één tot vele bloemen kan bestaan, of aan het einde van een stengel tevoorschijn (eindstandig of terminaal) of uit de oksel van een lager blad (zijdelings of lateraal). De bloemen op één bloemas, vormen een aarvormige (Bloemen zonder bloemsteeltje (zittende bloemen)) bloeiwijze.
Hebben de bloemen duidelijk een bloemsteeltje dan is het een trosvormige bloeiwijze. Vormt de bloeiwijze een piramide dan is het een piramidale bloeiwijze. Ontluiken de bloemen van onder naar boven dan is het een pluimvormige bloeiwijze. Is er maar één bloem dan spreekt men van een alleenstandige bloeiwijze.
Bloem
Het grote verschil tussen orchideeënbloemen en andere eenzaadlobbigen is gelegen in de fertiele delen. Wat dit betreft, hebben de orchideeënbloemen een sterke reductie ondergaan in een aantal meeldraden en stampers. De vrouwelijke en mannelijke voortplantingsorganen zijn vergroeid tot een zuil.
Bij de orchideeën zijn er bloemen met één meeldraad (monandrae) en twee meeldraden (diandrae). Aan het uiteinde van de meeldraad bevinden zich stuifmeelklompjes of pollinia. De stempel bevindt zich op de zuil of stigma.